Bij onze zoektocht naar vernieuwing vinden we het belangrijk om de grenzen te verleggen. Studio van Veen is een architectenbureau waar ruimte is voor ontdekkingen. Alle ontdekkingen, experimenten en onderzoeken verzamelen we in het VEENLAB, een archief met beelden, verhalen en ideeën.
Klik op de beelden om ze te vergroten
Wie wil er nou in zo’n huis wonen?
In 2009 kwam Daan Fröger uit Almere met de vraag om voor hem en zijn vrouw een huis te ontwerpen. Daan, oprichter van SMLXL een bedrijf voor citymarketing, wist heel goed wat hij wilde: een industrieel gebouwde, energiezuinige woning, zonder overbodige franjes, met de ruimtelijkheid van een loft. Hij nam ter inspiratie een grote stapel boeken mee over industrieel bouwen, schuurwoningen, barn houses en energiezuinig bouwen. Het huis dat werd ontworpen was de aanleiding om gezamenlijk het woonconcept Lofthome te lanceren. Na een flinke zoektocht om een geschikte aannemer te vinden (“Wie wil er nou in zo’n huis wonen”?) kwamen we uiteindelijk in contact met Arnold Hardeman, mede eigenaar van het familiebedrijf Hardeman Systeembouw uit Veenendaal. Hij zag meteen de potentie en had goede ideeën over de technische uitvoerbaarheid. Dit was de start van een succesvolle samenwerking in vast bouwteam verband. Een samenwerking die al meer dan 90 prachtige, unieke woningen heeft opgeleverd.
Team: Sander van Veen | Dieter Blok | Daan Fröger | Ernst Fröger | Hardeman Systeembouw
Een huis voor reislustige mensen
Jeroen en Jolanda stopten rond hun 40ste met werken om samen de wereld te gaan verkennen. Eerst met een caravan en later met hun campertruck. Het off grid-leven beviel hun enorm. Ze wilden in Nederland een thuisbasis realiseren waar ze hetzelfde gevoel konden ervaren. De buitenwijk Oosterwold in Almere, een van de weinige plekken in Nederland waar je kunt bouwen wat je wil, gaf hun de mogelijkheid om een grote wens te vervullen: een huis bouwen waar de campertruck onderdeel kon zijn van het interieur. Sander van Veen ontwierp een eenvoudig huis waarbij de camper letterlijk centraal stond. Het huis werd al snel Camperloft genoemd. Bij thuiskomst rijdt Jeroen de grote camper van 12.000 kg door de grote deur naar binnen en wordt de auto onderdeel van het huishouden. De afvoer van de camper kan op de afvoer van de loods worden aangesloten. Er kan dan gewoon in de camper worden gedoucht. Andersom maakt het huis gebruik van de energievoorziening van de camper. Jeroen heeft veel van de slimme vondsten zelf gedaan en heeft hier een Youtubevideo over gemaakt. In de Volkskrant is er in 2019 een artikel over de Camperloft verschenen.
Team: Jeroen | Sander van Veen | Hardeman Systeembouw (foto’s: Henny van Belkom – De Volkskrant)
De geweldige eigenschappen van kalkhennep
Soms kom je als architect een nieuw bouwmateriaal tegen waarvan je denk “”wauw, hier zou ik graag wat mee willen doen”. Dat hadden we met Kalkhennep. Het is een bouwmateriaal waarvan alle eigenschappen geweldig zijn. En het is eigenlijk helemaal niet nieuw. Lang geleden werden in Frankrijk hier al huizen mee gebouwd. Kalkhennep is een mengsel van de houtige delen van de hennepplant, kalk (hydraatkalk), water en een additief op basis van natuurlijke materialen (bijvoorbeeld tras of kaolien). Het kan ter plaatse (in situ) gestort worden, of in prefab panelen worden verwerkt. Het bijzondere zit hem eigenlijk in de combinatie van eigenschappen. Kalkhennep is niet alleen een milieuvriendelijk product (CO2 negatief), maar het is ook dampopen, het isoleert geweldig, het heeft een goede geluiddichtheid en een goed accumulerend vermogen (temperatuurschommelingen kunnen opvangen). Al deze eigenschappen zorgen ervoor dat het leefklimaat binnen als zeer comfortabel wordt ervaren. Het mooie is dat de bouwmethode in feite heel simpel is. Het meest voor de hand liggend is om er de wanden en gevels van te maken, maar je kan er ook daken en zelfs vloeren van maken. Nog een bijzonderheid: hennep neemt niet alleen tijdens de groeiperiode veel CO2 op, maar blijft dit ook nog vele jaren doen nadat het verwerkt is tot kalkhennep. Een huis van kalkhennep neemt dus CO2 op! En tenslotte: hennep groeit gewoon in Nederland. Wat wil je nog meer? Neem gerust contact op als je met dit geweldige materiaal je huis wilt bouwen!
Team: Studio van Veen (met dank aan DunAgro voor het proefstuk) | VEENLAB
Wonen in een kas
Het kashuis is een studie naar de mogelijkheden om niet alleen je eigen groentes in een kas te verbouwen, maar om er ook zelf in te wonen. Een groot deel van het jaar is de kas onderdeel van je huis. Je woonkamer is tussen de planten, je slaapt in een hangmat terwijl je naar de steren kijkt en je doucht met het regenwater dat wordt opgevangen in een ondergrondse tank. Als de herfst komt trek je je terug in het vaste woondeel binnen de kas, totdat het voorjaar weer zijn intrede doet. Het kashuis is een eenvoudig, lowbudget bouwconcept gebaseerd op een Rovero Roll-Air foliekas met elektrische dakbediening (een echt cabrio dak!) en een houten woondeel. Het idee ligt klaar, nu de bewoner nog!
Team: Studio van Veen | VEENLAB
Containervilla
Wereldwijd zijn er circa 50 miljoen TEU zeecontainers in omloop (TEU is de standaardmaat voor een zeecontainer). Zeecontainers die een paar keer een wereldreis hebben gemaakt, worden na verloop van tijd vervangen door nieuwe. Die gebruikte containers kosten vaak niet veel meer, maar zijn nog goed te gebruiken voor allerlei andere zaken. Bijvoorbeeld om villa van te maken! De containervilla is opgebouwd uit 4 gebruikte zeecontainers: twee 20ft zeecontainers en twee 40ft containers. De containers zijn oersterk en vormen samen een vrijdragende constructie. De ruimte die er tussen, onder en in de containers ontstaat is de leefruimte van de woning. De containers worden op een slimme manier geïsoleerd en voorzien van glas en gevelbekleding. Een super stoere lowbudget villa gemaakt van grote bouwstenen die de hele wereld zijn over geweest.
Team: Studio van Veen | VEENLAB
7 kavels – Homeruskwartier Almere
In samenwerking met SOM Huisvesting zijn in het Homeruskwartier in Almere-Poort 7 architectenkavels in optie genomen en op risico gerealiseerd. De architectenkavels mochten alleen door architecten in optie worden genomen en (door)verkocht, waardoor een wijkje is gecreëerd waar architectonische kwaliteit het uitgangspunt is. De zeer compacte “Japanse” verkaveling gaf aanleiding om te zoeken naar een optimale verhouding tussen de verschillende volumes. Om diversiteit te garanderen is bewust samengewerkt met andere architecten.
Team: SOM Huisvesting | Robert van Kats | Dieter Blok | Sander van Veen | Erno Langenberg | Laura Alvarez | Christian Quesada van Beresteyn | e.a.
Offgrid studeren in Gabon
In 2008 maakten Dieter Blok, Robert van Kats en Sander van Veen kennis met de Gabonese architect Jean Pierre Maissa. Hij vroeg ons te helpen bij het ontwerp van een nieuwe universiteitscampus in het plaatsje Mouila, in de binnenlanden van Gabon. Dit was het begin van een groot Afrikaans avontuur. Het ontwerp voor de Universiteitscampus Mouila omvat het masterplan, het energie programma en de ontwerpen voor de diverse faculteitsgebouwen, studentenhuisvesting, kantoren, auditorium en de bibliotheek. Een intensieve en integrale aanpak met deskundigen op het gebied van klimaat, energie, constructie, fysica en architectuur heeft geleid tot een bijzonder duurzaam en energie efficiënt plan. De energievoorziening van de campus wordt voor een groot deel geleverd worden door duurzame hydropower, een biogas installatie en pv cellen. Met deze bronnen kan 78% van de benodigde energie op de locatie zelf worden opgewekt. Deze benadering heeft geleid tot een energie-efficiënt en duurzaam masterplan wat op een zorgvuldige manier wordt ingepast op de locatie. Een plan gebaseerd op de plaatselijke context en specifieke randvoorwaarden van de bouwlocatie. Helaas is het plan door plotseling veranderende omstandigheden in het land nooit gerealiseerd.
Team: Dieter Blok | Robert van Kats | Sander van Veen
Lego als inspiratie
Het voordeel van vader worden is dat je een goed excuus hebt om weer met Lego te kunnen spelen. Maar dat begint wel weer helemaal bij het begin natuurlijk; Duplo. Lekkere grote blokken die al snel resultaat geven. Het spelen met Lego vormde de inspiratie voor het Superdatsja concept: een aantal basismodules waarmee je veel verschillende soorten kleine woningen kunt samenstellen. We maakten er een eerste eenvoudige ontwerpgenerator bij: Superdatsja! (gebruik de help knop in het game scherm voor uitleg). Een woonconcept dat we graag nog verder uitwerken met een serieuze bouwer.
Team: Studio van Veen | VEENLAB
Bouwen met bamboe
We experimenteren graag met nieuwe materialen. Een van deze materialen is bamboe. Wat is er zo interessant aan dit bouwmateriaal? Bamboe neemt tijdens de groei ongeveer 4x meer CO2 op dan een boom. Bovendien groeit bamboe veel sneller. En na het oogsten groeit bamboe weer terug, terwijl een boom gekapt wordt. Vervolgens duurt het weer tientallen jaren voordat er een nieuwe boom staat. De hernieuwbaarheid van bamboe is dus groter dan van hout. Verder is bamboe ook heel sterk. Er kunnen enorme vakwerkconstructies worden gerealiseerd door simpelweg bamboepalen aan elkaar te koppelen. Bamboe heeft als constructiemateriaal veel potentie en biedt vooral interessante mogelijkheden voor paviljoenachtige constructies.
Team: Dieter Blok | Robert van Kats | Sander van Veen | Sanne Eekel
Container periscoop
Cargo is een tijdelijk paviljoen dat ingezet kan worden op plekken die extra aandacht verdienen. Denk daarbij aan een exporuimte, een infocentrum, projectbureau, pop-up restaurant, etc. Cargo bestaat uit vijf gekoppelde 40ft vrachtcontainers die samen een flexibel indeelbare ruimte vormen. De vijfde verticaal geplaatste container is uit te voeren als periscoop, waardoor een bezoeker een verrassend uitzicht heeft op de omgeving. Cargo is volledig demontabel, eenvoudig te vervoeren en makkelijk op een nieuwe locatie weer op te bouwen. Cargo is dus 100% recyclebaar. Een ideale oplossing om met relatief lage kosten een opvallend gebouw te realiseren op een plek waar tijdelijk verblijfsruimte nodig is. Een vrolijk paviljoen dat fungeert als baken in de omgeving.
Team: Studio van Veen | VEENLAB
Tiny Solid
We kregen de vraag om een klein huis (Tiny House) te ontwerpen voor een 1-persoonshuishouden. Geluidsdichtheid was een van de belangrijkste wensen. Maar het mocht er niet uit zien als een bunker met een plat dak. Om geluid goed tegen te houden heb je echter massa nodig. Tegelijkertijd ging het om een klein huis met minimale afmetingen, dus we wilden minimale ruimte “kwijtraken” aan dikke gevel- en dak pakketten. Een hellend dak van beton maken is echter niet makkelijk. In samenwerking met de uitvinder van het zogenaamde VAVA-systeem, Willem van Asperen, is dit huis ontwikkeld. De gevels en het dak bestaan uit betonplaten volgens hetzelfde principe als breedplaten. In dit geval worden de platen niet afgestort met beton, maar achteraf gevuld met cellulose isolatie. De combinatie zorgt voor massa en goede luchtdichting. Kortom een huis waar het binnen echt stil is (en dat er ook nog steeds uit ziet als een huis).
Team: Sander van Veen | Christian M | Willem van Asperen | VEENLAB
Slim bouwen met Finnjoist
De i-vormige houten liggers van Finnjoist maken het mogelijk om zeer sterke houtskeletbouw (HSB) constructies te creëren. Het grote verschil met traditionele HSB is dat de Finnjoist profielen veel smaller zijn, waardoor ze minder koudebrugwerking hebben (koude dat via het houtskelet naar binnen komt). Daarom wordt deze constructiemethode veel toegepast bij passiefbouw. Er kunnen makkelijk Rc-waarden van 10 m²K/W mee worden gehaald. We hebben deze liggers toegepast bij ons project Ontmoetingshuis Vuursteenhof in Oosterwold. We zijn hier nog een stapje verder gegaan door met deze i-liggers geprefabriceerde houten elementen te maken die op de bouwplaats als legostenen in elkaar konden worden gezet. Het casco stond daardoor in 2 dagen op zijn plek. Ook slim bouwen met Finnjoist? We horen het graag!
Team: Sander van Veen | VEENLAB
Lowtech housing
Butterfly Housing is een woning gebaseerd op een hybride bouwsysteem en passieve klimaatbeheersing. Het bestaat uit een bouwpakket van stalen onderdelen die tot een dragend skelet worden samengevoegd om de woningen af te werken met verschillende vulmaterialen, zoals aardblokken en geïsoleerde panelen. De woningen zijn ontworpen voor de Afrikaanse markt. Belangrijke USP’s: comfortabel, betaalbaar, klimaatbestendig (geen airco nodig), weinig vereiste vaardigheden ter plaatse, eenvoudige aanpassing in de loop van de tijd en aanpasbaar aan de lokale markt. Butterfly Housing richt zich op de zogenaamde GAP-markt. De GAP-markt is de grote groep van de ‘opkomende Afrikaanse middenklasse’, een groep goed opgeleide jonge mensen met moderne ambities, maar met een bescheiden salaris. De GAP-markt richt zich op huishoudens met een inkomen tussen de USD 300,- en 1500,- per maand.
Team: Thom Wolf | Robert van Kats | Dieter Blok | Sander van Veen
Oosterwold
Oosterwold is een groen gebied tussen Almere en Zeewolde. Hier heb je alle ruimte om op eigen initiatief en naar eigen wens vorm te geven aan je droom en overtuiging. Je bepaalt niet alleen je eigen woning, maar gaat ook over aanleg en beheer van wegen, paden, groen, water en de openbare ruimte. Dat moet je allemaal zelf realiseren, samen met anderen. Je vindt hier de ultieme vorm van ‘doe-het-zelf’-gebiedsontwikkeling. Behalve een aantal spelregels zijn er weinig beperkingen. Samen met toekomstige buren vormgeven aan een groene en duurzame leefomgeving staat voorop. Dat is uniek in Nederland, maar ook best ingewikkeld. Als architect hebben we daarom voor een groot aantal initiatieven in Oosterwold het ontwerp, de aanvragen, de engineering en de begeleiding verzorgd. Bijvoorbeeld het initiatief van de Vuursteenhof (werknaam: Tiny House Farm). Daarnaast hebben we een groot aantal individuele bewoners begeleid bij de realisatie van hun woning in Oosterwold.
Team: Sander van Veen | Dieter Blok | Daan Fröger | Ernst Fröger